Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων (Ε.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.Κ.)

Ίδρυση – Αποστολή

Το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων (Ε.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.Κ.) του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, συγκροτήθηκε με τις διατάξεις του Ν.4249/2014 (Α΄73/2014) και όπως αυτές αντικαταστάθηκαν με το άρθ. 231 του Ν.4281/2014 (Α΄160), στο πλαίσιο του οποίου συγχωνεύτηκαν, η Διεύθυνση Χειρισμού Κρίσεων και το Ενιαίο Κέντρο Επιχειρήσεων του Αρχηγείου, προκειμένου να εξασφαλιστούν ο άμεσος και πληρέστερος συντονισμός και καθοδήγηση των Υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας στην αντιμετώπιση έκτακτων και κρίσιμων περιστατικών εσωτερικής ασφάλειας.

Με τις διατάξεις του Π.Δ. 178/2015, ορίζεται ως κεντρική Yπηρεσία του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, που λειτουργεί σε επίπεδο Διεύθυνσης, εποπτεύεται και ελέγχεται από τον Υπαρχηγό του Σώματος και έχει ως αποστολή:

• το συντονισμό και την επίτευξη της διαλειτουργικότητας των Υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας, για την αντιμετώπιση κάθε μορφής εγκληματικότητας και κυρίως του οργανωμένου εγκλήματος,
• τον επιτελικό σχεδιασμό, την οργάνωση και τη δοκιμασία του συστήματος χειρισμού κρίσιμων περιστατικών της Ελληνικής Αστυνομίας,
• την τήρηση των επιχειρησιακών σχεδίων ανταπόκρισης,
• τη συμβουλευτική υποστήριξη της δομής διοίκησης κρίσιμων περιστατικών κατά τη διαχείρισή τους και
• την παροχή συμβουλευτικής υποστήριξης προς την πολιτική Ηγεσία του Σώματος, σε περιπτώσεις γενικευμένων κρίσεων εσωτερικής ασφάλειας σε εθνικό επίπεδο, είτε η κύρια ευθύνη ανταπόκρισης ανήκει στην Ελληνική Αστυνομία, είτε λειτουργεί υποστηρικτικά προς άλλο αρμόδιο φορέα.

Διάρθρωση

Το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων (Ε.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.Κ.), διαρθρώνεται σε τρία Τμήματα:

•  Τμήμα Συντονισμού, Διοικητικής και Τεχνικής Υποστήριξης
•  Τμήμα Επιχειρησιακού Σχεδιασμού, Συνεργασιών και Ασκήσεων και
•  Κέντρο Επιχειρήσεων.

Αξιοποίηση Ολυμπιακού κεκτημένου

Ο βασικός πυρήνας των στελεχών του Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων, τα οποία από το έτος 2001 υπηρέτησαν στη Διεύθυνση Ασφάλειας Ολυμπιακών Αγώνων, είχε ενεργό και ουσιαστική συμμετοχή:

• στην οργάνωση του Συστήματος Χειρισμού Κρίσεων, ενός συστήματος εθνικής εμβέλειας, που δοκιμάστηκε μέσω των ασκήσεων και μετά από συνεχείς βελτιωτικές προσαρμογές εφαρμόστηκε κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων 2004,
• Εκπόνηση, δοκιμασία, αξιολόγηση και επικαιροποίηση (μέσω Test Events και διακλαδικών ασκήσεων ετοιμότητας) των επιχειρησιακών σχεδίων ασφάλειας των Ολυμπιακών Εγκαταστάσεων (αγωνιστικών και μη), καθώς και των σχεδίων ειδικών δράσεων (όπως για την ασφάλεια της αστικής περιοχής, την προστασία των μελών της Ολυμπιακής Οικογένειας, την αντιμετώπιση Χ.Β.Ρ.Π. απειλών, κ.λπ.), αναγκαίο συστατικό και βασική προϋπόθεση των οποίων αποτέλεσαν οι αξιολογήσεις κινδύνου και οι μελέτες τρωτότητας.
• Αποτίμηση και απολογισμό του Σχεδιασμού Ολυμπιακής Ασφάλειας, ενσωματώνοντας διδάγματα και εμπειρίες από τη φάση προετοιμασίας έως και τη λήξη των Αγώνων, υλικό ανεκτίμητο, το οποίο αξιοποιείται σε αντίστοιχες σημερινές δράσεις.

Η συγκρότηση Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων, αποτελεί έμπρακτη επιβεβαίωση της βούλησης και δέσμευσης της Ελληνικής Αστυνομίας, για την αξιοποίηση του Ολυμπιακού κεκτημένου. Η τεχνογνωσία, εμπειρία και τεχνολογία της πρώην Διεύθυνσης Ασφάλειας Ολυμπιακών Αγώνων 2004, αξιοποιείται μεταολυμπιακά.

Αρμοδιότητες

Το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων (Ε.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.Κ.), αποτελεί ένα αμιγώς επιτελικό και συμβουλευτικό όργανο, το οποίο δεν διαχειρίζεται επιχειρησιακά ή επικοινωνιακά κρίσιμα περιστατικά ή καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, αρμοδιότητας συγκεκριμένων Υπηρεσιών του Σώματος, οι οποίες θεσμικά έχουν την κύρια επιχειρησιακή ευθύνη ανταπόκρισης, ή δρουν υποστηρικτικά προς άλλους Φορείς ή Αρχές.

Στη βάση του ανωτέρω θεσμικού πλαισίου λειτουργίας και των πολυεπίπεδων αρμοδιοτήτων που απορρέουν από αυτό, το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων (Ε.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.Κ.), μετέχει σε πλήθος δράσεων, με στόχο τη συμβουλευτική υποστήριξη, όλων των επιπέδων διοίκησης και των οργάνων λήψης κρίσιμων αποφάσεων της Ελληνικής Αστυνομίας.

 – Εκπόνηση Ειδικών Επιχειρησιακών Σχεδίων

Στις αρμοδιότητες του Ε.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.Κ., εντάσσονται η εκπόνηση, τήρηση και διαρκής επικαιροποίηση των Ειδικών Επιχειρησιακών Σχεδίων, εκπαιδευτικών εγχειριδίων ασφαλείας και Συνήθων Διαδικασιών Ασφαλείας (Σ.Δ.Α.), σε συνεργασία με τις καθ’ ύλην αρμόδιες κεντρικές και περιφερειακές Υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας:

•  Σύστημα Διαχείρισης Περιστατικών και Κρίσεων (ΣΥ.ΔΙ.ΠΕ.Κ.) αρμοδιότητας Ελληνικής Αστυνομίας, με την κωδική ονομασία «ΠΟΛΥΔΕΥΚΗΣ»
•  Ειδικό Επιχειρησιακό Σχέδιο αντιμετώπισης Χ.Β.Ρ.Π. απειλών, αρμοδιότητας Ελληνικής Αστυνομίας, με την κωδική ονομασία «ΘΗΣΕΑΣ»
•  Ειδικό Επιχειρησιακό Σχέδιο Αντιμετώπισης Ομηριών και Κρίσεων με την κωδική ονομασία «ΝΙΚΙΑΣ»
•  Συνδρομή και συμβουλευτική υποστήριξη, στις αρμόδιες Υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας ή και σε άλλους φορείς, για την εκπόνηση επιχειρησιακών σχεδίων ασφαλείας

– Εκπόνηση Μελετών Τρωτότητας

Το Ε.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.Κ., έχει σαν αρμοδιότητα την εκπόνηση μελετών τρωτότητας ζωτικών εγκαταστάσεων και κρίσιμων υποδομών αστυνομικού ενδιαφέροντος, καθώς και η παροχή κατευθύνσεων και οδηγιών προς τις αρμόδιες Υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας, καθώς και σε άλλες υπηρεσίες, οργανισμούς και επιχειρήσεις κοινής ωφελείας, για την εκπόνηση σχεδίων προστασίας και λήψη αναγκαίων μέτρων ασφαλείας, των εγκαταστάσεών τους. Στο πλαίσιο αυτό περιλαμβάνεται και η συγκρότηση (κατά περίπτωση) της Μόνιμης Διυπηρεσιακής Ομάδας Εργασίας.

– Αστυνομική Εκπαίδευση – Οργάνωση Ασκήσεων

Το Ε.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.Κ., στο πλαίσιο της προετοιμασίας του μηχανισμού αστυνομικής ανταπόκρισης, μεριμνά, για την εκπόνηση εγχειριδίων και μνημονίων βασικών ενεργειών πρώτης αστυνομικής ανταπόκρισης, καθώς και για την κατάρτιση ειδικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων, με σκοπό την εκπαίδευση τόσο των σπουδαστών των Σχολών της Αστυνομικής Ακαδημίας, όσο και του λοιπού προσωπικού των Υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας.

Πραγματική Άσκηση με συμμετοχή σπουδαστών Σχολών Αστυνομικής Ακαδημίας

Επιπρόσθετα, εφαρμόζεται η διαδικασία ανάλυσης και αποτίμησης, της διαχείρισης όλων των κρίσιμων πραγματικών περιστατικών και των επιχειρήσεων ευρείας κλίμακας που συμμετείχε η Ελληνική Αστυνομία, με στόχο τη βελτίωση της αστυνομικής ανταπόκρισης, την εξαγωγή σχετικών συμπερασμάτων και την εκπόνηση επιχειρησιακών εγχειριδίων και ρεαλιστικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τους σπουδαστές της Αστυνομικής Ακαδημίας και των Γραφείων Εκπαίδευσης των Υπηρεσιών του Σώματος.

Στη πλαίσιο άσκησης της αρμοδιότητας αυτής, περιλαμβάνεται ως δοκιμασμένη και πετυχημένη εκπαιδευτική μέθοδος, η διεξαγωγή ασκήσεων επί χάρτου ή πραγματικών, τόσο στο πλαίσιο των προγραμμάτων σπουδών των σχολών της Αστυνομικής Ακαδημίας, όσο και στο πλαίσιο της εκπαίδευσης και ετοιμότητας αστυνομικών Υπηρεσιών, της συντηρητικής εκπαίδευσης της Ομάδας Διαπραγματευτών, της διεξαγωγής σεμιναρίων της CEPOL με σενάρια κλιμακούμενης δυσκολίας, διεθνών εκπαιδεύσεων και συνεργασιών, καθώς και η διεξαγωγή διυπηρεσιακών και διακλαδικών ασκήσεων επί χάρτου ή πραγματικών, σε συνεργασία με άλλους Φορείς (Ένοπλες Δυνάμεις, Αερολιμένας Αθηνών, Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας κ.λπ.).

– Οργάνωση Ομάδας Διαπραγματευτών Ελληνικής Αστυνομίας

Το Ε.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.Κ., έχει τη θεσμική ευθύνη της συγκρότησης, σχεδιασμού, οργάνωσης και διεύρυνσης της Ομάδας Διαπραγματευτών, καθώς της βασικής και συντηρητικής εκπαίδευσης σε συνεργασία με την ειδική εκπαιδευτική ομάδα και τις αρμόδιες Διευθύνσεις του Αρχηγείου.

Η Ομάδα Διαπραγματευτών, ως επιχειρησιακός βραχίονας στην αντιμετώπιση περιστατικών ομηριών και κρίσεων, αποτελεί στρατηγική επιλογή του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας.

Για τη διαχρονική αξιοποίησή του, τελεί υπό διαρκή επικαιροποίηση και αναθεώρηση, βασιζόμενη στις αποτιμήσεις πραγματικών περιστατικών, στις διεθνείς πρακτικές και συνεργασίες, στα αποτελέσματα δοκιμασίας του Σχεδίου

Αντιμετώπισης Ομηριών και Κρίσεων, καθώς και στην αξιοποίηση σύγχρονου επιχειρησιακού εξοπλισμού.

Η ηλεκτρονική βάση δεδομένων και το Ειδικό Μητρώου Διαπραγματευτών, τηρείται από το Τμήμα Επιχειρησιακού Σχεδιασμού, Συνεργασιών και Ασκήσεων του Ε.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.Κ., το οποίο συνεργάζεται με τις καθ’ ύλην αρμόδιες Διευθύνσεις για τη συμμετοχή των διαπραγματευτών, τόσο σε εκπαιδευτικά προγράμματα Φορέων Ασφαλείας της αλλοδαπής, όσο και άλλων θεσμοθετημένων φορέων, με στόχο τη μεταφορά και αξιοποίηση, σχετικής τεχνογνωσίας και εμπειρίας.

– Συνεργασίες σε Εθνικό και Διεθνές Επίπεδο

Μέσω της ανάπτυξης συνεργασιών με εγχώριες ή αλλοδαπές Υπηρεσίες, Κέντρα ή άλλους Φορείς, επιδιώκεται η ανάπτυξη γενικότερης αμφίδρομης διαδικασίας, με σεβασμό στο διακριτό και θεσμικό ρόλο κάθε εμπλεκόμενου, τόσο για θέματα καθημερινότητας (ανταλλαγή τεχνογνωσίας και εμπειρίας, σχεδιασμό-οργάνωση κοινών ασκήσεων ετοιμότητας και εκπαιδευτικών προγραμμάτων, αποτίμηση πραγματικών περιστατικών κ.α.) ή κατά τη διαχείριση κρίσιμων περιστατικών και καταστάσεων ανάγκης, όσο και στο πλαίσιο ανάπτυξης διασυνοριακών συνεργασιών μέσω συνεκπαιδεύσεων, πραγματοποίησης Ασκήσεων Ετοιμότητας κ.λπ.

– Κάλυψη επικοινωνιακών αναγκών και υποστήριξη Υπηρεσιών σε παραγωγή οπτικοακουστικού υλικού

Στις αρμοδιότητες του Ε.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.Κ., περιλαμβάνεται η παροχή συνδρομής και η κάλυψη των επικοινωνιακών αναγκών της Πολιτικής και Φυσικής Ηγεσίας Ελληνικής Αστυνομίας, στο πλαίσιο των δράσεων και συνεργασιών τους, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Επικοινωνίας του Αρχηγείου.

Επιπρόσθετα, μέσω του Ολοκληρωμένου Συστήματος Οπτικοακουστικών Εφαρμογών που διαθέτει το Ε.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.Κ. και το σύγχρονο studio παραγωγής οπτικοακουστικού υλικού, παρέχεται τεχνική υποστήριξη των Υπηρεσιών του Σώματος, για την κάλυψη των εκπαιδευτικών και επικοινωνιακών αναγκών τους.

Το studio διαθέτει το απαιτούμενο προσωπικό για να ανταπεξέλθει τόσο στις καθημερινές λειτουργίες του όσο και στα ειδικά καθήκοντα (Ασκήσεις, εξωτερικά γυρίσματα κ.α.), διαθέτει σύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό ανάλογο και η στελέχωσή του καλύπτει τις ειδικότητες ενός στούντιο ελεύθερης αγοράς (εικονολήπτης, ηχολήπτης, συναρμοστής εικόνας, χειριστής ειδικών εφέ και τρισδιάστατων γραφικών κ.λπ.).

– Κέντρο Επιχειρήσεων

Το Κέντρο Επιχειρήσεων του Ε.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.Κ., βάσει του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας του και των υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτό, μεριμνά για την άμεση ιεραρχική ενημέρωση της Ηγεσίας της Ελληνικής Αστυνομίας, μέσω τη διαρκούς λήψης και μετάδοσης επιχειρησιακών πληροφοριών.

Με σκοπό την εξασφάλιση επιτυχούς και ασφαλούς διεξαγωγής αστυνομικών επιχειρήσεων ευρείας κλίμακας σε όλη την επικράτεια, για την αντιμετώπιση εκτάκτων και πολύ σοβαρών περιστατικών, τα οποία μπορούν να εξελιχθούν σε κρίσεις εσωτερικής ασφάλειας, παρέχει άμεση ιεραρχική ενημέρωση για την εξέλιξη και διαχείριση αυτών.

Στο πλαίσιο αυτό, μεριμνά για την εξασφάλιση συντονισμένης, έγκαιρης και αποτελεσματικής κινητοποίησης, καθοδήγησης, εποπτείας και ελέγχου των κεντρικών και περιφερειακών Υπηρεσιών του Σώματος, μέσω της άμεσης διαβίβασης των κατευθύνσεων και εντολών της Ηγεσίας σε πολιτικό, στρατηγικό, επιχειρησιακό και τακτικό επίπεδο, καθώς και για την εξασφάλιση του επιχειρησιακού συντονισμού της δράσης των Υπηρεσιών του Σώματος, στην εκτέλεση των επιχειρήσεων και της εφαρμογής των ειδικών σχεδίων ασφαλείας και μνημονίων ενεργειών.

Το Κέντρο Επιχειρήσεων του Ε.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.Κ., διασυνδέεται με τα αντίστοιχα Κέντρα Επιχειρήσεων Φορέων Αντιμετώπισης Καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης (Φ.Α.Κ.Ε.Α.) και παρέχει προς αυτά κάθε αναγκαία συνδρομή, κατά την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών και άλλων καταστάσεων έκτακτης ανάγκης αρμοδιότητάς τους, καθώς και στη διαχείριση συναφών συνεπειών.