Σύστημα Πληροφοριών Schengen (Schengen Information System) – S.I.S.

Στις 14 Ιουνίου 1985, πέντε χώρες το Βέλγιο, η Γερμανία, η Γαλλία, το Λουξεμβούργο και η Ολλανδία υπέγραψαν στο Σένγκεν, μια μικρή πόλη του Λουξεμβούργου, συμφωνία που έχει ως στόχο «[…] την ελεύθερη διέλευση των εσωτερικών συνόρων από όλους τους υπηκόους των χωρών μελών […]» και «την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων και των υπηρεσιών».

Η σχετική Σύμβαση εφαρμογής της Συμφωνίας Σένγκεν υπογράφηκε το 1990, άρχισε να ισχύει το 1995 και επέτρεψε την κατάργηση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα μεταξύ των χωρών που την είχαν υπογράψει, ενώ δημιούργησε ενιαία εξωτερικά σύνορα, όπου πραγματοποιούνται έλεγχοι εισόδου στον χώρο Σένγκεν, σύμφωνα με τις ίδιες διαδικασίες και με κοινούς κανόνες.

Η Ελλάδα προχώρησε στην υπογραφή της Συμφωνίας το 1992. Το 1997 το Ελληνικό Κοινοβούλιο επικύρωσε τη Συμφωνία και τη Σύμβαση Εφαρμογής της Συμφωνίας Σένγκεν (Σ.Ε.Σ.Σ.) με το νόμο 2514/26-06-1997 και το 2000 καταργείται ο έλεγχος εσωτερικών συνόρων στα σύνορα με την Ελλάδα.

Ο χώρος Σένγκεν σχεδόν ταυτίζεται με αυτόν της Ε.Ε., περιλαμβάνει τα κράτη μέλη της Ένωσης με εξαίρεση μερικών απ’ αυτά, καθώς και ορισμένες τρίτες χώρες. Οι χώρες της Ε.Ε. που δεν είναι πλήρη μέλη της Σύμβασης Σένγκεν είναι η Μ. Βρετανία, η Ιρλανδία η Κύπρος, η Βουλγαρία και η Ρουμανία, ενώ οι τρίτες χώρες, μη μέλη της Ε.Ε., που ανήκουν το χώρο Σένγκεν είναι η Ισλανδία, Νορβηγία, Ελβετία και Λιχτενστάιν.

Ένας από τους όρους της εφαρμογής της Συμφωνίας ήταν ότι η κατάργηση των εσωτερικών συνόρων δεν έπρεπε να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια των κρατών και των πολιτών. Κυρίαρχη αντίληψη της Συμφωνίας Σένγκεν είναι ότι θα πρέπει να συνδυάζεται η ελευθερία με την ασφάλεια.

Οι κύριοι κανόνες που υιοθετήθηκαν στο πλαίσιο Σένγκεν περιλαμβάνουν:

• άρση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα·
• κοινή σειρά κανόνων που εφαρμόζονται σε άτομα που διασχίζουν τα εξωτερικά σύνορα των κρατών μελών της ΕΕ·
• εναρμόνιση των κανόνων σχετικά με τους όρους εισόδου και θεώρησης διαβατηρίου για σύντομες διαμονές·
• ενισχυμένη αστυνομική συνεργασία, με την ίδρυση σε κάθε κράτος μέλος, των Υπηρεσιών S.I.RE.N.E.
• ενισχυμένη δικαστική συνεργασία μέσω ενός ταχύτερου συστήματος έκδοσης και καλύτερης μεταβίβασης της εκτέλεσης των κατασταλτικών δικαστικών αποφάσεων·
• θέσπιση και ανάπτυξη του συστήματος πληροφόρησης Σένγκεν (SIS).

Το Σύστημα Πληροφοριών Schengen (Schengen Information System) – S.I.S. είναι ένα κοινό ηλεκτρονικό αρχείο δεδομένων, το οποίο, βάσει συγκεκριμένων άρθρων της Συνθήκης, τα κράτη μέλη τροφοδοτούν με πληροφορίες. Συγκεντρώνει δύο μεγάλες κατηγορίες πληροφοριών. Η πρώτη αφορά αναζητούμενα πρόσωπα (διωκόμενοι, εξαφανισμένοι ενήλικες και ανήλικοι κ.λπ.). Η δεύτερη αφορά αναζητούμενα οχήματα ή αντικείμενα, όπως έγγραφα ταυτότητας, άδειες κυκλοφορίας οχημάτων και πινακίδες αριθμού κυκλοφορίας που έχουν κλαπεί ή απολεσθεί.

Σε εθνικό επίπεδο την ευθύνη της εύρυθμης λειτουργίας του S.I.S. έχει το 3^ο Τμήμα Τεχνικής Υποστήριξης N.S.I.S. της Διεύθυνσης Πληροφορικής του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας.

Το Σύστημα Πληροφόρησης Σένγκεν (SIS) βρίσκεται σε επιχειρησιακή λειτουργία από τις 26 Μαρτίου 1995, ημερομηνία της άρσης των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα για τα κράτη που συμμετέχουν στην συνεργασία Σένγκεν.

Δεδομένης της προόδου που πραγματοποιήθηκε στο μεταξύ στον τομέα των τεχνολογιών της πληροφορίας, κρίθηκε απαραίτητη η ανάπτυξη ενός νέου συστήματος με πλέον προηγμένες λειτουργίες και βασισμένου σε τεχνολογίες αιχμής.

Έτσι στον Κανονισμό (EΚ) αριθ. 1987/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Δεκεμβρίου 2006 και στην Απόφαση 2007/533/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 12ης Ιουνίου 2007, θεσπίζονται οι διατάξεις σχετικά με τη δημιουργία, τη λειτουργία και τη χρήση του Συστήματος Πληροφοριών Σένγκεν δεύτερης γενιάς (SIS II).

Με απόφασή του, το αρμόδιο Συμβούλιο Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της 7/8-3-2013 , όρισε την 9^η Απριλίου 2013 ως ημέρα μετάπτωσης όλου του χώρου Σένγκεν από το SIS I στο SIS II .

Σύμφωνα με τις νομικές πράξεις του SIS II (άρθ. 27 Κανονισμού και άρθρο 40 Απόφασης SIS II) πρόσβαση στο Σύστημα προβλέπεται να έχουν:

• Οι αστυνομικές υπηρεσίες και οι υπηρεσίες φύλαξης των συνόρων.
• Οι υπηρεσίες τελωνειακών ελέγχων.
• Οι δικαστικές αρχές αρμόδιες για την άσκηση ποινικής δίωξης στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας και τη διενέργεια δικαστικής ανάκρισης πριν από την απαγγελία κατηγορίας.
• Οι αρμόδιες αρχές για τη χορήγηση θεωρήσεων και τίτλων διαμονής.
• Οι αρμόδιες αρχές για την έκδοση αδειών κυκλοφορίας οχημάτων.

Σε εθνικό επίπεδο, πρόσβαση στο SIS II – Γενικές Αναζητήσεις Σένγκεν, προβλέπεται να έχουν η Ελληνική Αστυνομία, το Λιμενικό Σώμα, τα Τελωνεία, το Υπουργείο Δικαιοσύνης Διαφάνειας & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το Υπουργείο Εξωτερικών, το Υπουργείο Εσωτερικών και το Υπουργείο Μεταφορών.

Κάθε υπηρεσία επιτρέπεται να έχει πρόσβαση σε δεδομένα καταχωρήσεων που είναι συναφή με το αντικείμενο της αποστολής της.

Επί του παρόντος, πρόσβαση στο SIS έχουν η Ελληνική Αστυνομία και το Λιμενικό Σώμα, για όλες τις καταχωρήσεις, το Υπουργείο Εξωτερικών για τις καταχωρήσεις του άρθ. 24 του Κανονισμού SIS II και τα Τελωνεία για τα άρθ. 36 και 38 της Απόφασης SIS II.

Κάθε κράτος μέλος του χώρου Σένγκεν, οφείλει να συγκροτήσει κεντρική αρχή, η οποία θα λειτουργεί ως ενιαίο σημείο επαφής και συντονισμού για την ανταλλαγή συμπληρωματικών πληροφοριών σχετικά με δεδομένα του SIS.

Το εν λόγω σημείο επαφής, καλείται «υπηρεσία S.I.RE.N.E», από τα αρχικά των λέξεων S upplementary Information REquest at the National Entries (Αίτηση Συμπληρωματικών Πληροφοριών για Εθνικές Καταχωρίσεις).

Σε εθνικό επίπεδο, το 3ο Τμήμα S.I.RE.N.E. της Διεύθυνσης Διεθνούς Αστυνομικής Συνεργασίας του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας έχει την ευθύνη της διαχείρισης των πληροφοριών που είναι καταχωρημένα στο SIS.

Το Τμήμα SIRENE λειτουργεί μέσα στα πρότυπα ασφαλείας, που καθορίζονται από το εθνικό νομικό πλαίσιο και τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Ε.Ε.

Η πρόσβαση στους χώρους του Τμήματος είναι αυστηρά ελεγχόμενη προκειμένου να διασφαλιστεί η προστασία των δεδομένων, το προσωπικό του SIRENE έχει κωδικοποιημένη πρόσβαση στους χώρους και στα αρχεία του Τμήματος, ενώ με σκοπό την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών, ισχύουν ιδιαίτερα αυστηροί κανόνες στον τομέα της διαχείρισης των προσωπικών δεδομένων.

Σύμφωνα με τις νομικές πράξεις του SIS II (άρθρα 41 κανονισμού (EΚ) 1987/2006 και άρθρο 58 απόφασης 2007/533/ΔΕΥ), ως και τις σχετικές διατάξεις του ν.2472 /1997 (άρθ. 12 & 13), προβλέπεται το δικαίωμα των προσώπων να έχουν πρόσβαση στα δεδομένα που τα αφορούν και τα οποία καταχωρίζονται στο SIS II .

Το δικαίωμα ασκείται με την υποβολή αίτησης στο 3^ο Τμήμα S.I.RE.N.E. της Δ/νσης Διεθνούς Αστυνομικής Συνεργασίας του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας.

ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ
3ο ΤΜΗΜΑ S.I.RE.N.E.
Διεύθυνση: Π. Κανελλοπούλου 4, T.K. 101 77, Αθήνα
Τηλέφωνο: 210-6998262, 210-6998263
Fax: 210-6998264, 210-6998265
Email: sirene@sirene.gov.gr

• Ελληνικά
• Αγγλικά
• Γερμανικά
• Γαλλικά
• Αραβικά
• Βουλγαρικά
• Τσεχικά
• Δανικά
• Ισπανικά
• Φινλανδικά
• Ιταλικά
• Ουγγρικά
• Πολωνικά
• Ρουμανικά
• Σλοβενικά
• Εσθονικά
• Ιρλανδικά
• Ισλανδικά
• Κροατικά
• Λιθουανικά
• Λετονικά
• Μαλτέζικα
• Ολλανδικά
• Νορβηγικά
• Πορτογαλικά
• Σλοβακικά
• Σουιδικά
• Κινέζικα
• Ρωσικά